Over RES

Samen duurzame energie opwekken

We zijn in Nederland flink aan de slag om energie te besparen en om grootschalige duurzame energie op te wekken. Iedereen neemt zijn verantwoordelijkheid. Overheden, ondernemers in de land- en tuinbouw, het bedrijfsleven en de industrie besparen energie, wekken zelf duurzame energie op en werken aan nieuwe ontwikkelingen. Zoals het opslaan van energie.

Netbeheerders werken aan het slim gebruiken en versterken van het energienet. Inwoners isoleren hun huis, besparen energie en leggen zonnepanelen op hun dak. Zo voorkomen we dat de aarde te veel opwarmt en we overal nog vaker serieuze problemen krijgen. Onze lucht wordt schoner, de wegen stiller en we worden onafhankelijker van gas en olie uit het buitenland. Kwaliteit van leven, daar doen we het voor. Niet alleen voor volgende generaties, maar ook nu voor onszelf.

We gebruiken met zijn allen steeds meer elektriciteit. Ook willen we minder fossiele brandstoffen gebruiken. Daarom gaan we meer elektrisch rijden, onze gebouwen anders verwarmen en anders koken. Ook dat vraagt meer elektriciteit. Die gaan we duurzaam opwekken. Dat heeft invloed op hoe onze omgeving eruitziet.

Afspraken over opwekken duurzame energie

Er komt meer wind- en zonne-energie op zee en op land. Dat merkt u omdat u misschien dichtbij huis een zonneveld ziet of zonnepanelen op bedrijfsgebouwen. Misschien moet de straat open voor nieuwe kabels of komt er een nieuw transformatorstation. Het is niet altijd makkelijk als u uw woonomgeving ziet veranderen. U kunt daarom op meer momenten meedenken en uw mening geven over het opwekken van zonne- en/of windenergie in uw gemeente.

Daarnaast is in het Nederlandse Klimaatakkoord afgesproken te streven naar 50% lokaal eigendom. Lokaal eigendom betekent dat inwoners en ondernemers samen deels of helemaal eigenaar zijn van windmolens of zonnepanalen. Ook kunnen zij meebeslissen over het project en over een deel of over alle opbrengsten.

Samenwerken aan energietransitie

Niemand kan deze grote verbouwing van Nederland in zijn eentje voor elkaar krijgen. Overheden, inwoners, bedrijfsleven, netbeheerders, energiecoöperaties en maatschappelijke organisaties hebben elkaar nodig. Daarom werken al deze partijen in 30 energieregio’s in Nederland samen aan de Regionale Energiestrategieën: de RES. Met elkaar werken de regio’s aan het opwekken van duurzame energie op land en zoeken zij naar duurzame warmtebronnen. Eén van de maatregelen van het Klimaatakkoord.

De energieregio’s onderzochten in de eerste versie van de RES wat de mogelijkheden zijn. Waar is plek om duurzame energie op te wekken en hoeveel? Valt de keuze op windmolens, op zonnepanelen of een combinatie daarvan? Waar kunnen daken worden benut? Is daar aansluiting op het energienetwerk? En kan dat netwerk al die energie aan? Welke warmtebronnen zijn te gebruiken? Zodat wijken en gebouwen van het aardgas af kunnen? Hoe wordt gezorgd dat 50% van de opgewerkte energie eigendom wordt van de lokale gemeenschap? Hoe worden inwoners betrokken? En, kunnen we met elkaar de uiteindelijke plek en vorm van duurzame energie accepteren? Al deze afwegingen samen vormen de RES. De RES is dus een manier om in de regio samen te werken aan de energietransitie. Maar het is ook een document waar de gezamenlijke keuzes in beschreven staan.

Alle energieregio’s samen hebben als doel om in 2030 ten minste 35 TWh aan grootschalige duurzame elektriciteit op land op te wekken. De RES richt zich op 2030 en waar mogelijk op 2050. Dat geeft alle betrokkenen inzicht in wat er in de toekomst op hen afkomt.

Eerste Regionale Energiestrategie

In alle regio’s is de eerste RES inmiddels vastgesteld. Het Planbureau voor de Leefomgeving maakt onafhankelijke analyses. Het bureau onderzocht de documenten en heeft aangegeven dat het haalbaar is om in 2030 35 TWh op te wekken. Voorwaarde is wel dat er in de uitvoering voldoende kennis, middelen en mensenkracht zijn.

Ook is veel aandacht nodig voor het gesprek met inwoners en andere betrokkenen en voor de ruimte die nodig is op het energienetwerk. Gemeenteraad, Provinciale Staten en het algemeen bestuur van het waterschap hebben ene belangrijke rol. Zij hebben de RES 1.0 vastgesteld en stellen in de vervolgfase waar nodig nieuwe of aangepaste kaders vast.

De regio’s zijn nu aan de slag met de uitvoering van de RES 1.0. Elke twee jaar bespreken gemeenten provincies en waterschappen of de regio op koers ligt voor 2023. Dat beschrijven zij in een RES Voortgangsdocument. De regio’s leveren hun eerste RES Voortgangsdocument op 1 juli 2023.

Bekijk hieronder de video met uitleg over de RES.